Οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ανακοινώθηκαν χθες, αναφέρουν ότι μετά την ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ της Κύπρου το 2022 αναμένεται επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα το 2023 και 2024 εν μέσω των επίμονων πληθωριστικών πιέσεων και των αυξανόμενων επιτοκίων.
Όπως αναφέρουν, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,6% το 2022, κυρίως λόγω της εγχώριας ζήτησης. Η ιδιωτική κατανάλωση επεκτάθηκε έντονα λόγω της περιορισμένης ζήτησης μετά την πανδημία και της σημαντικής αύξησης της απασχόλησης. Η σημαντική εισροή ξένων επενδύσεων σε ακίνητα έδωσε ώθηση τις επενδύσεις στις κατασκευές. Ο τουρισμός απέδωσε καλύτερα από το αναμενόμενο, παρά την απώλεια της ρωσικής αγοράς. Επίσης, άλλες εξαγωγές υπηρεσιών όπως οι Information and Communications Technology (ICT), οι χρηματοοικονομικές και επαγγελματικές υπηρεσίες συνέχισαν να επεκτείνονται, καθιστώντας επίσης την οικονομία λιγότερο εξαρτημένη από τον τουρισμό.
Η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, ξεκίνησε το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και αναμένεται να συνεχιστεί έως το 2023. Η οικονομία αναμένεται να αμβλυνθεί από τον ακόμη υψηλό πληθωρισμό που διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, από τα υψηλότερα επιτόκια που επηρεάζουν αρνητικά τις επενδύσεις και με την αποδυνάμωση της δυναμικής ανάπτυξης των εμπορικών εταίρων της Κύπρου επηρεάζοντας την εξωτερική ζήτηση. Η μερική τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών που εφαρμόστηκε τον Ιανουάριο του 2023 πρόκειται να μετριάσει κάπως τον αρνητικό αντίκτυπο στην κατανάλωση. Η εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ) αναμένεται να στηρίξει τις επενδύσεις στον ορίζοντα των προβλέψεων. Ο τουρισμός και άλλες εξαγωγικού χαρακτήρα υπηρεσίες αναμένεται να συνεχίσουν να αναπτύσσονται, αν και με βραδύτερο ρυθμό. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,3% το 2023 και περεταίρω στο 2,7% το 2024.
Με βάση τα πιο πάνω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε προς τα πάνω την πρόβλεψη της για το πραγματικό ΑΕΠ το 2023 κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τις φθινοπωρινές προβλέψεις (2,3% από 1,0%) και για το 2024 κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες πιο πάνω αντίστοιχα (2,7% από 1,9%), κοντά στις προβλέψεις του Υπουργείου Οικονομικών (2,8% για το 2023 και 3,0% για το 2024).
Ενδεικτικά να αναφερθεί ότι η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πέντε χώρες στην Ευρωζώνη και στις έξι στην ΕΕ με τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης για το 2023 και 2024. Επίσης, σε σχέση με την Ευρωζώνη και την ΕΕ ο ρυθμός ανάπτυξης της Κύπρου είναι κατά περίπου 1,2% το 2023 και 1% το 2024 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερος, γεγονός που καταδεικνύει την ανθεκτικότητά της αλλά και την ευελιξία και ικανότητα προσαρμογής της σε δύσκολα οικονομικά δεδομένα.
Στην αγορά εργασίας, το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να αυξηθεί ελαφρά το 2023 σε 6,9%, σύμφωνα με την επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ, πριν υποχωρήσει στο 6,4% το 2024, καθώς οι τομείς των υπηρεσιών έντασης εργασίας πρόκειται να συνεχίσουν να επεκτείνονται.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, καθώς οι παγκόσμιες τιμές της ενέργειας μετριάζονται και οι διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας εξαλείφονται σταδιακά, ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει στο 3,8% το 2023. Ωστόσο, η μερική τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών αναμένεται να έχει κάποιες δευτερεύουσες ανοδικές επιπτώσεις. Η αναμενόμενη συγκράτηση των παγκόσμιων τιμών της ενέργειας και άλλων βασικών εμπορευμάτων προβλέπεται να μειώσει τον πληθωρισμό περαιτέρω στο 2,5% το 2024.
Στα δημοσιονομικά, αναφέρουν ότι οι δημοσιονομικές επιδόσεις ήταν ισχυρότερες από ό,τι αναμενόταν, στηριζόμενες στις σημαντικές αυξήσεις των εσόδων λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την απόσυρση των μέτρων στήριξης του COVID-19. Προβλέπουν τον προϋπολογισμό να παραμείνει πλεονασματικός στο 1,8% του ΑΕΠ το 2023, ενώ για το 2024 το δημοσιονομικό πλεόνασμα αναμένεται να φτάσει περίπου το 2,1% του ΑΕΠ. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της προβλεπόμενης αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και των πρωτογενών πλεονασμάτων. Αναμένεται να φθάσει στο 80,4% μέχρι το τέλος του 2023 και περαιτέρω μείωση στο 72,5% το 2024.
